روایت کردن حرام نیست آقای تاجیک
محمدرضا تاجیک، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، اخیر طی یادداشتی با زبانی ادبی نقدی بر رویکردهای حکمرانی ایران وارد کرده که خود این متن حتی در شیوه نگارش با ایده نگارنده در تضاد است. در این متن نویسنده در تناقضی روشن خودش با زبانی احساسی و قصه‌گونه می‌نویسد، ولی استفاده از قصه‌ها برای بیان حقیقت را نقد می‌کند. در این متن ادعاهای سنگینی مثل سوءاستفاده از مردم بدون ارائه هیچ مصداقی مطرح می‌شود، ولی در مقابل، واقعیاتی مثل مقاومت در جنگ یا ایستادگی برابر تحریم‌ها نادیده گرفته می‌شوند. در ادامه برخی از ایرادات این متن را بررسی می‌کنیم.
داستان ابزار تقریب به حقیقت است نه در تضاد با آن
نویسنده در بخش ابتدایی متن خود به نقش قصه‌ها در بازتولید فرهنگ، باورها، نگرش‌ها و ایدئولوژی‌ها پرداخته و آن‌ها را ابزاری برای اقناع، جلب توجه و تحریک احساسات معرفی می‌کند.
او معتقد است که قصه‌ها با تبدیل امر عادی به غیرعادی یا واقعی به مجازی، در مشروعیت‌بخشی به قدرت و ارزش‌های یک جامعه نقش دارند. این تحلیل تا حدی قابل تأمل است، زیرا روایت و قصه در سنت اسلامی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. قرآن کریم پر از قصص است که هدفشان هدایت و عبرت‌آموزی است؛ مثلاً در سوره یوسف، آیه 111 می‌فرماید: «لَقَدْ کَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِی الْأَلْبَابِ» (در قصه‌های آنان برای صاحبان خرد عبرتی است). این نشان می‌دهد قصه ابزاری برای نزدیک کردن انسان به حقیقت است، نه صرفاً وسیله‌ای برای قدرت.
با این حال، نویسنده در اینجا قصه را به شکلی عام و بدون تفکیک ارائه می‌دهد که گویی همه قصه‌ها صرفاً در خدمت قدرت‌اند و واقعیت را تحریف می‌کنند. این نگاه با اصول اسلامی سازگار نیست. در فرهنگ دینی، قصه‌هایی مثل روایت انبیا یا حماسه‌های عاشورا نه تنها واقعیت را وارونه نمی‌کنند، بلکه لایه‌های عمیق‌تر حقیقت را آشکار می‌سازند. مثلاً داستان حضرت ابراهیم (ع) و شکستن بت‌ها، حقیقتی الهی را نشان می‌دهد که از ظواهر مادی فراتر می‌رود. نویسنده اما این تمایز را نادیده می‌گیرد و قصه‌ها را صرفاً به ابزاری برای جلب نگاه‌ها و بازتولید ایدئولوژی تقلیل می‌دهد.
روایت‌های حقیقی، مثل آنچه در قرآن یا تاریخ انقلاب اسلامی آمده، نه تحریف واقعیت، بلکه تعالی آن است. روایت مقاومت مردم در برابر ظلم، واقعیتی است که با ارزش‌های الهی هم‌راستا می‌شود و به آن معنا می‌بخشد. نویسنده با این تحلیل، انگار همه قصه‌ها را با یک چوب می‌راند و ارزش معنوی آن‌ها را نادیده می‌گیرد.
قصه‌ها در نظم پساانقلابی
در بخش دوم، نویسنده نظم پساانقلابی را متهم می‌کند که با قصه‌هایی خودساخته، خود را همیشه‌برحق و همیشه‌پیروز نشان داده و این تصویر را نه بر پایه واقعیت‌های عینی، بلکه بر اراده به قدرت استوار کرده است. او می‌گوید این قصه‌ها برای برانگیختن عواطف و کانالیزه کردن باورهای مردم به کار رفته‌اند و شکست‌ها را به ظواهر تقلیل داده‌اند. از دیدگاهی که انقلاب اسلامی را ادامه راه انبیا و تحقق عدالت الهی می‌داند، این اتهامات نیز قابل رد است.
انقلاب اسلامی با تکیه بر ایمان مردم و رهبری الهی شکل گرفت و دستاوردهایی مثل پیروزی در دفاع مقدس، ایستادگی در برابر استکبار، و حفظ استقلال کشور، شواهد عینی حقانیت آن هستند. این‌ها قصه‌های ساختگی نیست، بلکه واقعیاتی‌اند که ریشه در اصول دینی دارند. روایت شهادت و مقاومت مردم ایران در جنگ تحمیلی، برآمده از همین حقیقت است، نه برساخته‌ای برای فریب.
منبع:
https://www.newspreshub.in/2024/09/90.html
https://ed.ted.com/on/nzenqlNF/digdeeper
https://penzu.com/p/cf82824ca6ab5591
https://www.diigo.com/item/note/7mgxn/c9rx?k=72e9f087fd38f0cb1845dd569b36efbc
https://www.evernote.com/shard/s424/sh/44b525b8-b4ec-eb35-ff90-62802c58d8d2/ZhTEYZtPbuGZfw7CDZ_8uoYt7LnGJ1os0fxb1xPa1tIhVZJC6DKN0iNUKw
https://open.substack.com/pub/ganihaw/p/90?r=4d0hma&utm_campaign=post&utm_medium=web&showWelcomeOnShare=true
https://www.patreon.com/posts/rhnmy-khml-stfdh-111502885?utm_medium=clipboard_copy&utm_source=copyLink&utm_campaign=postshare_creator&utm_content=join_link
https://canvas.instructure.com/eportfolios/318106/Home/ac90
https://bblog2.quora.com/%D9%85%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%AD%D8%B5%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-ace90
https://www.linkedin.com/pulse/%25D8%25A2%25D8%25AF%25D8%25B1%25D8%25B3-%25D8%25AC%25D8%25AF%25DB%258C%25D8%25AF-%25D8%25B3%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AA-%25D8%25A7%25D8%25B3-%25D9%2586%25D9%2588%25D8%25AF-%25D8%25A8%25D8%25AF%25D9%2588%25D9%2586-%25D9%2581%25DB%258C%25D9%2584%25D8%25AA%25D8%25B1-%25D9%2585%25D9%2587%25D9%2585%25D8%25AA%25D8%25B1%25DB%258C%25D9%2586-%25D9%2586%25DA%25A9%25D8%25A7%25D8%25AA-%25D9%2588-%25D8%25A7%25D8%25B7%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25B9%25D8%25A7%25D8%25AA-sk-sohel-x9efc
https://rentry.co/i9abtv4w
https://getsocailgroupslink.blogspot.com/2024/09/90.html
https://telegra.ph/ace90-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B7%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-09-05
https://justpaste.it/3jpl6
https://medium.com/@xyzofficialgaming97/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B3-%D9%86%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%AA%D8%B1-fe2d7b50745d
https://www.behance.net/gallery/207259073/_
https://uberant.com/article/2045652----90---/
https://www.hashtap.com/@levin.seo/%D9%BE%D9%84%D8%AA%D9%81%D8%B1%D9%85-ace90-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%B1%D8%B7-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-VRpRL7kJOAM2
https://zenwriting.net/hop6vy336f
https://canvas.instructure.com/eportfolios/2163428/Home/ac90